Báo Anh nêu viễn cảnh tồi tệ hơn nữa với Ukraine

Cảnh khói lửa ở Kiev trong cuộc tập kích của Nga ngày 24/5. Ảnh: Reuters.

Mức độ tấn công tăng kỷ lục

Theo Economist, cách đây một năm, việc 30 UAV tấn công Ukraine trong một đêm đã là điều hiếm thấy. Nhưng hiện tại, Nga đang “dội bão lửa” xuống nước này bằng hàng trăm thiết bị bay không người lái và tên lửa. Ngày 25/5, Nga thực hiện một cuộc tập kích quy mô lớn nhằm vào các cơ sở công nghiệp-quân sự của Ukraine, với 297 UAV và 70 tên lửa được phóng đi chỉ trong một đêm – con số kỷ lục cho đến nay.

Economist nhận định Ukraine đang bước vào một giai đoạn “mù mờ” mới. Nếu các cuộc đàm phán ngừng bắn hiện tại thất bại lực lượng phòng không Ukraine sẽ càng đối mặt khó khăn hơn do thiếu đạn dược. Khi đó, nhiều UAV và tên lửa Nga hơn sẽ vượt qua lưới phòng thủ để đánh vào các thị trấn, thành phố và ngành công nghiệp trọng yếu của Ukraine.

Tốc độ sản xuất của Nga tăng đáng kể

Từ đầu năm nay, chiến dịch không kích của Nga đã được tăng tốc, với những thay đổi rõ rệt về loại vũ khí sử dụng. Tên lửa đạn đạo nội địa và do đồng minh hỗ trợ đang chiếm vai trò trung tâm, bên cạnh các mẫu UAV Shahed nâng cấp nguy hiểm hơn nhiều.

Tên lửa đạn đạo đặc biệt khó bị đánh chặn vì tốc độ rất cao. Ukraine hiện chỉ còn rất ít tên lửa Patriot – loại vũ khí duy nhất có khả năng đánh chặn chúng. Trong khi đó, UAV Shahed – hiện đã được Nga nâng cấp đến phiên bản thứ sáu kể từ khi mua dây chuyền sản xuất từ Iran vào năm 2023.

Điều khiến các đơn vị phòng không Ukraine lo lắng nhất là số lượng UAV Nga sử dụng trong mỗi đợt tập kích quá lớn. Năm ngoái, Nga sản xuất khoảng 300 UAV Shahed mỗi tháng. Hiện tại, chỉ cần 3 ngày để sản xuất số lượng như vậy, theo Economist.

Cơ quan tình báo quân sự Ukraine cho biết họ có tài liệu chứng minh Nga đang lên kế hoạch nâng công suất lên 500 chiếc/ngày. Điều này mở ra khả năng tập kích Ukraine với quy mô tên lửa và UAV lớn hơn 1.000 chiếc /ngày trong tương lai gần.

Nga tích hợp trí tuệ nhân tạo vào UAV

Tại một phòng thí nghiệm bí mật ở Kiev, một nhóm kỹ sư tháo rời các linh kiện bên trong UAV Shahed để tìm hiểu cơ chế hoạt động. Tất cả mảnh vỡ từ các thiết bị vũ khí rơi xuống đất đều được đưa đến đây để “giải phẫu”.

Mục tiêu là bóc tách mọi công nghệ, mô phỏng lại những gì hiệu quả để tái sử dụng. Trong khi nhiều người còn kỳ vọng vào một lệnh ngừng bắn, nhóm kỹ sư này cho biết Nga vẫn đang tìm ra những cách mới để xuyên thủng phòng tuyến phòng không của Ukraine – vốn đang gặp khó do thiếu đạn đánh chặn, chiến thuật thay đổi, và sự thiếu ổn định trong hỗ trợ từ Mỹ.

Một trong những điều khiến họ lo lắng nhất là cách điều khiển UAV hiện nay. Các mẫu UAV mới không còn phụ thuộc vào tín hiệu GPS dễ bị gây nhiễu, mà vận hành nhờ trí tuệ nhân tạo (AI) và thậm chí tận dụng mạng internet và di động của chính Ukraine.

Hệ thống Patriot bị quá tải

Không lâu trước đây, việc tiêu diệt UAV chủ yếu do các tổ đội phòng không lưu động thực hiện, sử dụng súng máy, tên lửa vác vai và pháo tầm ngắn. Nhưng hiện nay, theo đại tá Denys Smazhny thuộc lực lượng phòng không Ukraine, các UAV Nga đã bắt đầu né tránh hiệu quả. Chúng thường bay thấp để tránh bị phát hiện, sau đó bất ngờ tăng độ cao lên 2.000–2.500 mét khi tiến vào thành phố, vượt qua tầm phòng thủ lưu động.

Để đối phó, Ukraine đang triển khai trực thăng, tiêm kích F-16 và cả UAV đánh chặn – bước đầu đã mang lại kết quả tích cực nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro.

Ukraine vẫn còn cơ hội chống lại UAV và tên lửa hành trình. Nhưng với các tên lửa đạn đạo, viễn cảnh ngày càng u ám. Chỉ một vài quốc gia sở hữu hệ thống đủ sức đối phó loại vũ khí nhanh và có tính sát thương cao này, trong đó hệ thống Patriot của Mỹ.

Ukraine hiện đang vận hành ít nhất 8 khẩu đội Patriot, nhưng vấn đề là đạn tên lửa đánh chặn ngày càng cạn kiệt. Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định Ukraine cần ít nhất 10 khẩu đội Patriot nữa, kèm theo số lượng lớn tên lửa đánh chặn. “Chúng tôi sẵn sàng trả bất cứ giá nào”, ông Zelensky nói. Nhưng phản ứng từ Nhà Trắng vẫn không rõ ràng.

Vấn đề nằm ở việc chính quyền Tổng thống Donald Trump không còn coi Ukraine là ưu tiên hàng đầu của Mỹ. Lockheed Martin – nhà sản xuất tên lửa Patriot – đang tăng sản lượng lên 650 quả tên lửa đánh chặn mỗi năm. Nhưng con số này vẫn ít hơn năng lực sản xuất tên lửa đạn đạo của Nga, theo báo Anh.